
Cmentarz Prazeres w Lizbonie, bo o tym lizbońskim cmentarzu będzie tutaj mowa, to jeden z największych cmentarz w Lizbonie, a również jeden z najciekawszych obiektów na trasie słynnego żółtego tramwaju 28, który przemierza każdego dnia uliczki Lizbony wioząc tysiące turystów. Cmentarz Prazeres, czyli Cmentarz Przyjemność lub jak niektórzy tłumaczą Cmentarz Przyjemności, bo tak można również przetłumaczyć tą nazwę, to miejsce tajemnicze, spokojne, intrygujące… i inne, niż większość atrakcji i zabytków w Lizbonie.
Przekonajcie się sami, dlaczego warto odwiedzić Cmentarz Prazeres podczas pobytu w stolicy Portugalii – zapraszamy do naszego tekstu, w którym znajdziecie informacje praktyczne o Cmentarzu Przyjemności (godziny otwarcia, dokładny adres, informacje jak dojechać z centrum Lizbony tramwajem). Dodatkowo w naszym przewodniku zamieszczamy też informacji o historii tego miejsca oraz wyjaśnienie intrygującej nazwy, jak i obszerną galerię zdjęć oraz wideo.
Cmentarz Prazeres w Lizbonie – opis i historia
Cemitério dos Prazeres, bo taka jest portugalska nazwa tego miejsca, jest położony w zachodniej części miasta, w dzielnicy Estrela (kiedyś wchodził w skład dzielnicy Prazeres, która w 2012 roku została włączona w granice administracyjne Estrelii). Jest to drugi największy cmentarz w Lizbonie. Cmentarz Prazeres powstał w 1833 roku, kiedy to Lizbona zmagała się z epidemią cholery – cólera morbus. Powstała wtedy potrzeba stworzenia nowego miejsca, gdzie można chować osoby zmarłe w wyniku epidemii. Nazwa tego niezwykłego cmentarza może budzić mieszane uczucia, jednak jej wytłumaczenie jest bardzo proste i związane z historią tego miejsca. Nazwa “Prazeres” pochodzi od starej nazwy farmy, na terenie której powstało to swoiste miasto umarłych w Lizbonie.
Już od początku istnienia cmentarz zaczął skupiać groby najznamienitszych rodów oraz rodzin z Lizbony. Pochowani są tutaj znani politycy, piosenkarze, muzycy, malarze, lekarze lub postaci zasłużone dla historii miasta. To właśnie na Cmentarzu Prazeres została pierwotnie pochowana słynna królowa fado, czyli Amália Rodrigues, zanim jej ciała nie przeniesiono do Panteonu Narodowego na Alfamie lub poeta Fernando Pessoa (obecnie jego grób znajduje się w Klasztorze Hieronimitów w Belem).
Wśród tych najsłynniejszych nazwisk pochowanych na Cmentarzu Przyjemności znajdziemy m.in. pisarza Antoniego Tabucchi, aktorkę i fadistkę Hermínię Silva, poetę i pisarza Henrique Lopes de Mendonça, sławnego botanika Francisco Manuel de Melo Breynera, kompozytora Alfredo Cristiano Keil, aktora João Villaret, malarza José Malhoa, lekarza Fernando Namora lub polityka Azedo Gneco. Wśród grobów warto poszukać również polskiego akcentu – grobu polskiego dyplomaty Jana Szembka, który zmarł 9 lipca 1945 w Estoril obok Lizbony, a został pochowany właśnie na Cmentarzu Prazeres.
Na cmentarzu stworzono romantyczne założenie, która posiada swoje alejki drzew (bardzo popularnym drzewem na cmentarzu jest cyprys z gatunku Cupressus sempervirens), aleje z grobami, centralne miejsca, a każdy z grobowców ma swój numer. Pochówki na Cmentarzu Prazeres odbywają się do dnia dzisiejszego.
Cmentarz Przyjemności i Lizbona – zwiedzanie
To swoiste miasto umarłych w Lizbonie znajduje się tuż obok ostatniej stacji słynnego tramwaju 28. Przechodząc przez bramę cmentarza wchodzimy jakby w inny świąt. Nie dociera tutaj hałas miasta, a w cmentarnych uliczkach znajdziemy spokój i ciszę. Groby tutaj mają formy sarkofagów, krypt na powierzchni oraz grobowców – niektóre są proste, a niektóre za o bardzo bogato rzeźbione i ozdobione. Cześć z grobowców ma w drzwiach szyby, dzięki czemu można zobaczyć wnętrza takiego grobowca z trumnami oraz innymi rzeczami.
Uliczki na cmentarzu mają swoje nazwy, każdy grobowiec swój numer, a w niektórych miejscach znajdziemy ławeczki, na których można na chwilę usiąść i odpocząć. Zwiedzając Cmentarz Prazeres warto zwrócić uwagę na mauzoleum Pedro de Sousa Holstein – Duque de Palmela, który żył w latach 1781-1850, a które to jest największym prywatnym mauzoleum tego typu w Europie. Jest tutaj pochowanych ponad 200 osób z tej samej rodziny. Wchodząc do środka warto zwrócić uwagę na liczne zdobienia oraz rzeźby znanych portugalskich i włoskich artystów, takich jak Canova, Lopes Teixeira i Calmels.
Na cmentarzu spoczywa również António Augusto Carvalho Monteiro – słynny milioner, którego znać można z Sintry i obiektu Quinta da Regaleira. Podobnie jak w Quinta da Regaleira pełno tu masońskiej symboliki: maki symbolizujące wieczny sen, pszczoły symbol pracowitości, a klepsydra ma przypominać o przemijającym czasie. Jak głosi legenda klucz, który miał otwierać grobowiec rodzinny Monteiro ma pasować zarówno do bram Quinta da Regaleira, jak i pałacu Monteiro w Lizbonie przy ulicy Rua do Alecrim.
Na Cmentarzu Przyjemności zadomowiły się liczne koty, które co chwilę zobaczymy spacerując cmentarnymi uliczkami, a które dodają dodatkowego uroku temu miejscu. Czasami zobaczyć można również mieszkańców, którzy przyszli odwiedzić swoich bliskich. Z cmentarza będziemy mieli widok na Most 25 kwietnia, rzekę Tag oraz dzielnicę Alcantara. Ciekawostką jest to, że nad cmentarzem znajduje się korytarz strefy lądowania samolotów lizbońskiego lotniska, więc średnio co 10 minut lub nawet częściej będzie nam nami przelatywał jakiś samolot.
W kaplicy cmentarza znajduje się również małe muzeum poświęcone historii tego miejsca. Núcleo Museológico dos Cemitérios Municipais de Lisboa, bo taką nosi ono nazwę, prezentuje wystawę przedstawiającą historię tego miejsca, części ze zniszczonych grobowców oraz grobów, a także organizuje tematyczne wycieczki po cmentarzu.
Dojazd na Cmentarz Prazeres w Lizbonie
- Tramwajem 28 z placu Martim Moniz lub jakiegokolwiek innego miejsca – tramwaj ma jechać w kierunku Prazeres.
- Tramwajem 25, który odjeżdża z placu Praça da Figueira w centrum Lizbony, tuż obok placu Rossio. Uwaga: tramwaj 25 może mieć różne miejsca odjazdu.
- Autobusem 701 z Campo Grande, autobusem 774 z Gomes Freire lub autobusem 709 z placu Restauradores w centrum miasta.
- Spacerem spod Bazylika Estrela ok. 10 minut, spacer do centrum (plac Rossio) zajmuje ok. 45 minut.
Cmentarz Przyjemności – bilety
Wstęp na Cmentarz Przyjemności w Lizbonie jest bezpłatny dla wszystkich i nie ma żadnych biletów na zwiedzanie cmentarza. Wejść może każdy bezpłatnie. Również wstęp do niewielkiego muzeum jest bezpłatny dla wszystkich.
Cemiterio dos Prazeres w Lizbonie – godziny otwarcia
- od 1 października do 30 kwietnia cmentarz jest otwarty każdego dnia w godzinach 9.00-17.00
- od 1 maja do 30 września Cmentarz Prazeres jest otwarty każdego dnia tygodnia od godziny 9.00 do 18.00
- ostatni wstęp na cmentarz jest 30 minut przed zamknięciem
Adres Cmentarzu Prazeres w Lizbonie
Cemitério dos Prazeres
Adres: Praça São João Bosco | 1350 – 297 Lisboa
Telefon: +351 213 961 511
E-mail: cemiterio.prazeres@cm-lisboa.pt
Współrzędne geograficzne: 38° 42′ 49.95” N i 9° 10′ 11.61” W
11 komentarzy. Przeczytaj je poniżej lub dodaj kolejny
Kwal napisał/a:
Zawsze kiedy jedziemy zagranicę, staramy się jeszcze przed wyjazdem zorientować, czy tam dokąd jedziemy są jakieś miejsca związane z Polską i Polakami. Tym razem zawitaliśmy do stolicy Portugalii Lizbony. Wiedzą wręcz encyklopedyczną o Lizbonie dysponuje Pan Krzysztof Gierak z którym skontaktowaliśmy się przed wyjazdem. Śmiało można powiedzieć że to Człowiek Orkiestra w swojej branży a co chyba najcenniejsze to stwierdzenie że to człowiek uczciwy. Tak jak nam wcześniej wszystko opisał tak i wszystko zostało zrealizowane za co serdecznie jeszcze raz dziękujemy. 4 marca 2020 roku wybraliśmy się pieszo na wędrówkę po Lizbonie wzdłuż linii słynnego tramwaju nr. 28. Idąc sobie spacerkiem z Placu Luisa Camoesa, zwiedziliśmy Kościół św. Katarzyny, budynek Portugalskiego Parlamentu, Bazylikę Estreli a w Parku Estreli przeciwko Bazyliki uraczyliśmy się pyszną kawą i tak doszliśmy do Campo Ourique. Jest tam pętla tramwajowa słynnego w Lizbonie tramwaju nr. 28. Pętla znajduje się obok cmentarza Cemiterio dos Prazeres. Zaraz po wejściu poszedłem do Administracji Cmentarza i zapytałem czy są tu pochowani Polacy ? Pan z Administracji Cmentarza podszedł do komputera i po chwili oznajmił nam, że owszem spoczywa tu w alei nr. 23 hrabia Jan Szembek. Wstyd się przyznać ale nie wiedziałem, kto to jest ! Muszę przyznać, że Pan również był zaskoczony, że ktoś się tym zainteresował. Poszedł z nami do tego grobowca trochę opowiadając po drodze. Potem dyskretnie nas zostawił samych ze wspomnieniami i poszedł do biura. Postaliśmy chwilę, pomodliliśmy się, zrobiłem kilka fotografii po czym zwiedziliśmy kilka alei na cmentarzu. Ten cmentarz jest zupełnie inny niż wszystkie, które do tej pory widzieliśmy. Nie ma grobów w naszym polskim pojęciu tylko murowane, wysokie krypy w których zwłoki leżą na półkach i przy odrobinie szczęścia przez oszklone drzwi można je zobaczyć. Już w hotelu wyszukałem, któż to jest Pan hrabia Jan Szembek ? Okazuje się, że pochodzi z bardzo zasłużonego dla Polski rodu Szembeków. To nasz polski Dyplomata. Był Podsekretarzem Stanu w MSZ i współpracował z ministrem Beckiem do 1939 roku. 17 Września 1939 roku opuścił Polskę wraz z rządem i udał się na emigrację. Po wojnie nie wrócił do kraju i zamieszkał w Portugalii w Estoril koło Lizbony. Zmarł na zawał serca w 1945 roku. Z wiedzy jaką zawarł w swoich Diariuszach uczą się do dzisiaj przyszli dyplomaci. Smutne to trochę, że dzisiaj na piedestał wynosi się fałszywych bohaterów a prawdziwi bohaterowie, gdzieś sobie leżą spokojnie w świecie…zapomniani. Historię należy pielęgnować i przekazywać młodemu pokoleniu, Polacy ! to Nasz obowiązek…
Krzysztof Gierak napisał/a:
Dzień dobry Panie Krzysztofie!
Dziękuję za miłe słowa – cieszę się, że choć trochę mogłem pomóc w przygotowaniach do wyjazdu i zwiedzaniu pięknej Lizbony!
Dziękuję przede wszystkim jednak za przybliżenie wszystkim postaci Jana Szembeka. Piękna sprawa!
Pozdrawiam serdecznie i zapraszam już teraz ponownie do Lizbony!
Kwal napisał/a:
Dzień Dobry Panie Krzysiu. ja też Krzysztof więc się ośmielę zdrobnić imię.
Ja za kilka dni się do Pan odezwę. Napiszę ciekawostkę z tego cmentarza…
Na razie pozdrawiam
K.w.
Krzysztof Gierak napisał/a:
Jasne, nie ma sprawy:) Czekam zatem na Pana ciekawostkę:)
Pozdrawiam serdecznie z Lizbony i udanego dnia!
Jan napisał/a:
Nie spodziewałem się, że będzie aż tak wyjątkowo. Absolutnie najpiękniejszy cmentarz na którym byłem. Widać, że Lizbona była bardzo bogatym miastem
Aaa napisał/a:
Polecam łódzki żydowski cmentarz “Kirhol” 🙂
MARTA napisał/a:
Miejsce jest absolutnie niezwykłe i warte zobaczenia. Dzięki tym opisom na blogu wizyta jest pełna! Widoki na most 25 kwietnia i ogólnie nastrój tego miejsca: niepowtarzalne.
Potem warto pójść na pobliski Mercado Campo de Ourique na lunch wśród lokalsów.
Pozdrawiam serdecznie,
Marta:-)
Krzysztof Gierak napisał/a:
Zdecydowanie tak – bardzo klimatyczne i piękne miejsce! Pozdrawiam serdecznie
Sylwester 2018 w Lizbonie - co, gdzie i jak? Nowy Rok 2019 - Program napisał/a:
[…] dzielnicy Baixa lub przejażdżce tramwaje 28 na całej trasie, czyli od placu Martim Moniz do Cmentarza Przyjemności. Osoby zainteresowanie zwiedzaniem Lizbony w tym okresie z prywatnym przewodnikiem podczas jednej z […]
Maciej Kowalczyk napisał/a:
Super wpis. Przy okazji kolejnej wyprawy do Lizbony na pewno zajrzymy na ten piękny cmentarz. Jedna uwaga merytoryczna – Canova był bardzo znanym i wybitnym rzeźbiarzem tylko, że włoskim 🙂
Krzysztof Gierak napisał/a:
Dzień dobry,
Dziękuję za wyłapanie chochlika, już poprawione:) Cmentarz jak najbardziej polecam, gdy będą Państwo w Lizbonie – na prawdę warto odwiedzić to miejsce. Pozdrawiam serdecznie!