
Festa dos Tabuleiros w Tomar, czyli Festiwal Tac to jednej z najpiękniejszych festiwali, świąt w całej Portugalii. Nie każdemu jednak będzie dane zobaczyć ten piękny i kolorowy festiwal! Czym jednak w ogóle jest Festiwal Tac w Tomar, kiedy się odbywa i jaka jest jego geneza? Zapraszamy do naszego przewodnika prezentującego tradycje, zdjęcia oraz opisującego Festa dos Tabuleiros w Tomar.
Prezentujemy Wam w tym tekście festiwal, którym żyje całe Tomar, czyli niewielkie miasteczko położone w prowincji Ribatejo, w centralnej Portugalii. Festiwal, który jest jednym z najstarszych festiwali w całej Portugalii i jednym z najbardziej oryginalnych.
Tomar – miasto Templariuszy w Portugalii
Tomar to urokliwe miasteczko w centralnej Portugalii. Jest ono położone około 40 km od Sanktuarium Fatimskiego i około 140 km od Lizbony. Na zwiedzanie Tomar warto sobie przeznaczyć 0,5-1 dzień. W takim czasie jesteśmy w stanie zobaczyć wszystkie najważniejsze atrakcje i zabytki Tomar.
Tomar od zawsze było związane z Zakonem Templariuszy w Portugalii i jego tajemnicami. To właśnie tutaj w XII wieku wielki mistrz zakonu Gualdim Pais wybudował zamek, który później wraz z klasztorem stał się główną siedzibą Templariuszy w Portugalii.
Do dziś największą atrakcją Tomar jest Klasztoru Zakonu Chrystusa, który wpisany jest na listę UNESCO. Zwiedzając miasto wszędzie zobaczymy nawiązaniu do dawnej tradycji i dziejów miasto.
Co zobaczyć w Tomar?
O tym, co warto zobaczyć w Tomar obok Klasztoru Zakonu Chrystusa przeczytacie w tekście pt. Templariusze i skarby Ribatejo – co odwiedzić podczas zwiedzania Tomar, by poznać dobrze to miejsce?
W powyższym tekście przeczytać można nie tylko o najciekawszych zabytkach i atrakcjach Tomar! Znajduje się tam również opis dojazdu do Tomar z różnych miast Portugalii oraz zamieszczamy w nim wiele zdjęć prezentujących, jak piękny jest Tomar!
Festiwal Tac w Tomar
Tomar słynie jednak też … z pięknego Festiwalu Tac. Po portugalsku festiwal ten nosi nazwę Festa dos Tabuleiros. W polskiej literaturze i przewodnikach książkowych po Portugalii spotkać się możemy z różnych nazwami tego festiwalu – np. Festiwal Tacek, Festiwal Koszy, Festiwal w Tomar, Święto Tomar. My w tym tekście używać będziemy nazwy najbardziej zbliżonej do oryginału, czyli właśnie Festiwal Tac lub jej portugalskiego odpowiednika.

Co to jest Festas dos Tabuleiros?
Przyjmuje się, że jest to jeden z najstarszych festiwali w Portugalii, zaraz obok obchodów świąt związanych z kultem Ducha Świętego. Źródła podają, że Festas dos Tabuleiros w Tomar miał być już obchodzony od XII wieku. W obecnej formie przyjęło się festiwal obchodzić od lat 50. XX wieku.
Jego tradycja nawiązują do obchodów świąt związanych z tradycją rolniczą – świętami urodzaju, podziękowania i prośbą o dobre zbiory, płodność ziemi. Są one również związane z tradycjami religijnymi powiązanymi z kultem Ducha Świętego w kościele katolickim.
Kolorowe marsze i pochody w Tomar
Na Festiwal Tac składa się kilkanaście różnych wydarzeń, które łącznie trwają kilka dni. Najbardziej charakterystycznym elementem Festiwalu Tac w Tomar są kolorowe parady mieszkańców miasta z charakterystycznymi tacami – tabuleiro na główach.
Najbardziej charakterystycznym elementem Festiwalu Tac w Tomar są kolorowe parady mieszkańców miasta z charakterystycznymi tacami – tabuleiro na główach.
W paradach tych biorą mieszkańcy poszczególnych dzielnic Tomar, a są różne rodzaje pochodów – m.in. Cortejo das Coroas, Cortejo dos Rapazes lub Cortejo do Mordomo. Trasa przemarszu ma ok. 5 km i biegnie ona ulicami historycznego centrum Tomar.

Najbardziej jednak charakterystyczny jest przemarsz kobiet, w którym bierze udział nawet 400 kobiet z Tomar. Każda z nich ma na głowie konstrukcję nazywaną tabuleiro. Jak wygląda tabuleiro? Jest to konstrukcja ozdobiona bochenkami chleba (każdy waży ok. 400 g), sztucznymi kwiatami oraz zbożem. Konstrukcja taka posiada od 5 do 10 rzędów, a zakończona jest sferą armilarną lub symbolem ducha świętego. Cała taka „korona” może ważyć nawet 15 kg!
Kobiety idąc ulicami miasta są wspomagane przez mężczyzn. Wszyscy są ubrani w proste białe stroje z czerwonymi zdobieniami. Mieszkańcy biorący udział w przemarszach idą w grupach, a każda grupa to jedna dzielnica Tomar.
Tomar podczas Festiwalu Tac nabiera życia i kolorów!
Miasto z okazji Festiwalu Koszy, jak czasami nazywane jest to święto, jest ozdobione bardzo kolorowo i pomysłowo! Poszczególne ulice tematyczne są udekorowane w nawiązaniu do znaczenie danej ulicy lub jej historii. Mieszkańcy również ozdabiają swoje domy bibułowymi lub papierowymi kwiatami, girlandami. Jest kolorowo i pięknie!
Dodatkowo przez cały festiwal, który trwa kilka dni, w Tomar odbywają się różnego rodzaju koncerty, wystawy oraz zabawy, w których chętnie biorą udział nie tylko mieszkańcy, ale również i przyjezdni. Miasto podczas Festas dos Tabuleiros odwiedza kilkadziesiąt tysięcy osób nie tylko z Portugalii, ale i całego świata.
Festas dos Tabuleiros – kiedy + daty
Festa dos Tabuleiros w Tomar odbywa się tylko raz na 4 lata. Dlatego na początku tekstu napisaliśmy, że jednak nie wszystkim będzie dane zobaczyć ten piękny festiwal na żywo (życzymy jednak tego każdemu, kto odwiedza Portugalię!).
Festiwal Tac odbywa się zawsze na początku lipca. Ostatnia edycja miała w 2019 roku, a kolejne będą miały miejsce odpowiednio w 2023, 2027 i 2031 roku. Festiwal trwa zawsze kilka dni, z składa się na niego szereg różnych wydarzeń.
Festiwal Tomar – program i informacje praktyczne
- Program oraz dokładne daty Festa dos Tabuleiros 2023 oraz festiwalu w kolejnych latach można sprawdzić na oficjalnej stronie www.tabuleiros.org
- Obłożenie hoteli i apartamentów w Tomar podczas festiwalu jest bardzo duże. Warto zatem wcześniej zarezerwować sobie hotel w Tomar lub okolicach, by odwiedzić festiwal. Sprawdźcie, jak kształtują się ceny noclegów w Tomar:
- W programie Festa dos Tabuleiros najpopularniejsze są barwne pochody. Warto sprawdzić wcześniej kiedy się one odbywają i jaką trasą one idą. By znaleźć dobre miejsce, skąd wszystko będzie widać należy się pojawić na trasie pochodu 1-2h wcześniej nawet.
- Odwiedziny w Tomar można połączyć ze zwiedzaniem Fatimy lub okolic Tomar – np. Narodowego Muzeum Kolei w Entroncamento lub Jaskini Mira de Aire.
- O zwiedzaniu Tomar i słynnego Klasztoru Chrystusa więcej przeczytać można tutaj >>>

- Podczas festiwalu parkowanie w centrum Tomar jest ograniczone. Miasto jednak wydziela duże, oznakowane parkingi na obrzeżach centrum – zarówno dla samochodów osobowych, jak i autokarów. Więcej o wypożyczeniu samochodu w Portugalii przeczytać można tutaj: Polecane wypożyczalnie samochodów w Portugalii + uwagi, na co zwrócić uwagę podczas wypożyczenia >>>
- Wstęp na parady i zabawy jest bezpłatny w ramach festiwalu. Płatne są jednak duże koncerty muzyczne. Bilety można kupić np. online lub w biurze Informacji Turystycznej w Tomar.
Festas dos Tabuleiros – Galeria
Zapraszamy do zobaczenia naszej wielkiej i unikalnej galerii pełnej fotografii, które pokazują jak niezwykle barwne i ciekawie udekorowane jest Tomar z okazji Festiwalu Tac oraz jak wyglądają słynne przemarsze kobiet z tacami na głowach.
Na zdjęciach znajdziecie wiele emocji, uśmiechów oraz … trudu, gdyż przejścia miasta z taką konstrukcją na głowie wcale nie należy do łatwych! Udokumentowaliśmy również przygotowania do całego przemarszu. Polecamy gorąco!
Wideo z Festa dos Tabuleiros
Zobacz na naszym wideo, jak Tomar obchodziło Festa dos Tabuleiros w 2019 roku oraz czego można się spodziewać podczas kolejnej edycji w 2023 roku.
Zwiedzanie Tomar + inne festiwale lokalne w Portugalii
Wybierasz się na zwiedzanie Portugalii i interesują Cię podobne, lokalne festiwal, które pozwalają lepiej poznać kulturę Portugalii oraz zobaczyć, jak bardzo zróżnicowany i cudowny jest to kraj? Napisz do nas e-mail na adres info@infolizbona.pl, a być może będziemy w stanie Ci pomóc znaleźć ciekawe wydarzenia kulturalne oraz lokalne festiwale, które odbywają się w Portugalii.
Jeśli jesteś zainteresowany zwiedzaniem Tomar lub okolic (np. Fatimy, klasztorów w Batalha lub Alcobaca, czy cudownego miasta Santarem) z lokalnym, polskim przewodnikiem, to zapraszamy do kontaktu przez poniższy formularz kontaktowy.