Dzielnica Oriente w obecnej formie, Park Narodów w Lizbonie – nie byłoby tych miejsc, gdyby nie Expo’98. Wystawa światowa Expo w Lizbonie miała miejsce w roku 1998 i śmiało można powiedzieć, że było to jedno z najważniejszych wydarzeń dla architektury współczesnej Lizbony. To właśnie podczas Expo’98 rozwinęła się lizbońska dzielnica Oriente i powstał słynny Park Narodów, który obecnie ściąga tysiące turystów, którzy oglądają nie tylko lizbońskie oceanarium, ale również inne obiekty wchodzące w skład projektu urbanistycznego tej najnowocześniejszej części Lizbony.
justify;">Postanowiliśmy przybliżyć Wam historię światowej wystawy Expo w 1998 roku. Znajdziecie tutaj nie tylko historię i opis wydarzeń, które działy się od 22 maja do 30 września 1998 roku w Lizbonie, ale również szereg zdjęć, wideo oraz ciekawostki na temat lizbońskiego Expo. Wybierając się na zwiedzanie Parku Narodów warto zapoznać się z tym tekstem, aby móc lepiej zrozumieć genezę powstania obecnego wyglądu dzielnicy Oriente, a jednocześnie na przykład poznać imię oficjalnej maskotki Expo’98, którą zobaczymy w kilku miejscach spacerując po Parku Narodów.
Historia światowych wystaw Expo
Światowe wystawy Expo jest to zwyczajowa nazwa, która jest nadawana cyklicznym ekspozycjom przedstawiającym dorobek cywilizacyjny, kulturowy, w dziedzinach nauki, techniki, oświaty, produkcji oraz dziedzictwo narodowe państw całego świata. Pierwsza taka wystawa odbyła się w Londynie w roku 1751, jednak za pierwszą wystawę Expo, w pełnym znacznego tego słowa uznaje się wystawę z roku 1851, która również miała miejsce w Londynie. Organizacją, która jest odpowiedzialna za przygotowanie i organizację wystaw Expo jest Międzynarodowe Biuro Wystaw Światowych, które powstało w roku 1928 na mocy uchwały większości państw wchodzących w skład Ligi Narodów.
To właśnie z okazji wystaw Expo powstały obiekty, które zna każdy na świecie, jak na przykład wieża Eiffla w Paryżu wybudowana z okazji paryskiej wystawy w 1889 roku. Wystawy Expo są okazją do prezentacji najnowszych osiągnięć techniki i dorobku cywilizacyjnego poszczególnych państwa, ale nie tylko – często podczas wystaw Expo zmieniały się miasta, jak na przykład miało to miejsce w przypadku wystawy z 1998 roku, kiedy to nowe życie otrzymała lizbońska dzielnica Oriente.
W roku 2015 światowa wystawa Expo odbędzie się we włoskim Mediolanie, a dwa latach później w Astanie w Kazachstanie, by znowu w roku 2020 odbyć się Dubaju. Najczęściej do tej pory wystawy Expo organizowały Stany Zjednoczone Ameryki, Belgia, Wielka Brytania, Japonia oraz Francja.
Wystawa Expo 98 w Lizbonie
Światowa wystawa Expo w Lizbonie w roku 1998 trwała od 22 maja do 30 września. Była to pierwsza taka wystawa w Portugalii. Tematem przewodnim oraz głównym hasłem wystawy było „Oceany, dziedzictwem dla przyszłości”, a nawiązywało ono, jak i cała portugalska wystawa, do 500. rocznicy podróży Vasco da Gama do Indii oraz portugalskich odkryć geograficznych. Łącznie Expo’98 w Lizbonie ściągnęło do tego kraju ponad 11 milionów odwiedzających, a na wystawie zaprezentowało się 155 różnych krajów oraz organizacji światowych.
Idea, by zorganizować wystawę światową w Lizbonie narodziła się już w roku 1889, a byli za nią odpowiedzialni António Taurino Mega Ferreira i Vasco Graça Moura, którzy byli odpowiedzialni za organizację obchodów 500. rocznicy najsłynniejszych podróży Vasco da Gama. Biuro Wystaw Światowych, organizator Expo, w roku 1992 przyznało Lizbonie zaszczyt organizacji Expo, a Lizbona pokonała w tej rywalizacji swojego największego konkurenta do organizacji wystawy Expo w 1998 roku, czyli kanadyjskie miasto Toronto. Powstała wtedy spółka Parque Expo, która miała być odpowiedzialna za bezpośrednią organizację wystawy w Lizbonie.
Na tereny wystawiennicze w Lizbonie wybrano teren o powierzchni 50 hektarów, wzdłuż brzegu rzeki Tag, na którym znajdowały się niezagospodarowane stare budownictwo, po części portowe, a po części mieszkaniowe. Tereny te zdecydowano się podać całkowitej rewitalizacji urbanizacyjnej oraz społecznej. Postanowiono również z okazji Expo wybudować szereg nowych obiektów, jak na przykład nowy most przez rzekę Tag – most Vasco da Gama, nową linię metra, która miałaby łączyć tereny wystawiennicze z centrum Lizbony oraz nowy multidworzec, który łączyłby w jednym miejscu kilka różnych środków transportu – dworzec Oriente. Powstały wtedy też takie atrakcje, jak na przykład oceanarium w Lizbonie, kolejka linowa która kursuje nad Parkiem Narodów, czy też wieża Vasco da Gama.
Inauguracja wystawy Expo’98 miała miejsca 22 maja. Łącznie podczas lizbońkiej wystawy zaprezentowało się 141 krajów oraz 14 międzynarodowych organizacji. Hasłem przewodnim było, wspomniane już wyżej wyrażenie „Oceany, dziedzictwo dla przyszłości”, do którego nawiązywała tematyka większości wystaw poszczególnych państw.
Większość wystawy odbywała się w 5 głównych pawilonach, z których zdecydowanie najbardziej popularnym był Utopa Mavilon (obecnie MEO Arene), gdzie miała miejsce multimedialne show zabierające odwiedzających w niezwykłą podróż przez dzieje oceanów. Ze wszystkich wystaw największą popularnością cieszyły się wystawy Niemiec, Szwecji, Hiszpanii oraz Portugalii. Polska zaprezentowała się pod hasłem „Polska-Bursztynowe Wybrzeże”. 2 czerwca w inauguracji „Dnia Polskiego” podczas Expo 98 w wystawie uczestniczył prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski.
Maskotka i logo wystawy Expo 98 w Lizbonie
Wystawa Expo’98 w Lizbonie miała również swoje specjalne logo, które reprezentowało słońce i morze. Zostało ono zaprojektowane przez portugalskiego projektanta Augusto Tavares Dias, a wybrane w konkursie, na który łącznie wpłyneło ponad 1300 różnych projektów.
Maskotą Expo’98 był Gil – postać stworzona przez malarza António Modesto i rzeźbiarza Artur Moreira. Imię Gil nawiązuje do postaci portugalskiego nawigatora Gil Eanes, który wsławił się opłynięciem w 1434 przylądka Bojador.
Po wystawie Expo’98
Wystawa Expo zakończyła się w Lizbonie z dniem 30 września 1998. Tereny wystawiennicze zostały zamknięte do lutego 1999, kiedy to zostały otwarte, jako Park Narodów (Parque das Nações). Zmieniono wtedy funkcję części budynków, a wstęp do wszystkich przestrzeni publicznych był darmowy.
Główne tereny wystawiennicze zmienione w Międzynarodowe Targi Lizbońskie (Feira Internacional de Lisboa), Utopia Pavilon został przekształcony w obecną MEO Arenę, czyli największą zamkniętą halę koncertową w całej Portugalii, Pawilon Przyszłości stał się kasynem, a wieża obserwacyjna Vasco da Gama przeszła modernizację i stała się od roku 2012 luksusowym hotelem. Obecnie Park Narodów w Lizbonie to jedna z najmodniejszych dzielnic Lizbony, która stanowi przestrzeń mieszkalną, biznesową, rekreacyjną i turystyczną.
Powiązane artykuły:
-
Przylądek Cabo da Roca: Jak dotrzeć na Koniec Europy z Lizbony i Sintry? | Praktyczny Poradnik Turysty
-
Ile kosztuje dzień w Lizbonie 2025?
-
Najlepsze restauracje wegetariańskie, wegańskie i bezglutenowe w Lizbonie | TOP 10
-
Festiwal św. Antoniego: Lizbona, sardynki i wielkie święto w czerwcu 2025
-
Torre de Belem – remont w 2025 roku
-
Lisboa Card – czy warto?
